Chuối lùn là một loại trái được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng, chuối chứa nhiều thành phần dinh dưỡng cao, không chỉ dùng làm thực phẩm tươi mà còn được sử dụng để sản xuất bánh kẹo, mứt tết… Nhờ đặc tính dễ trồng, khả năng thích nghi được với nhiều loại đất, ít tốn công chăm sóc lại cho thu nhập cao, những năm gần đây, chuối lùn đang trở thành cây trồng chủ lực giúp phát triển kinh tế cho nhiều địa phương. Sau đây là những kỹ thuật trồng chuối lùn đạt hiệu quả kinh tế cao được nhiều bà con áp dụng.
Điều kiện sinh trưởng
Đất trồng: Độ pH từ 4,5 – 8, nhưng lý tưởng hơn cả là từ 6 – 7,5. Có thể trồng chuối lùn trên nền đất thị nhẹ, đất thịt pha cát, đất phù sa màu mỡ, phù sa ven sông. Với giống chuối lùn, yêu cầu đất cần có đầy đủ các chất khoáng như N, P, K, Ca, Mg.
Nhiệt độ: Nhiệt độ sinh trưởng và phát triển tốt nhất nên duy trì trong khoảng từ 25 – 35oC. Điều kiện thời tiết không thuận lợi gặp sương muối, rét đậm rét hại, quả chuối sẽ bị xám lại và khô héo.
Lượng nước: Cây chuối cần nhiều nước. Riêng giống chuối tiêu lùn cần duy trì từ 15 – 20 lít nước/ngày, có thể thay đổi theo điều kiện thời tiết.
Kỹ thuật trồng chuối lùn
1. Thời vụ
Cây chuối lùn có thể trồng quanh năm, tuy nhiên thời điểm tốt nhất là vào tháng 2 âm lịch, chuối trồng vào thời điểm này sẽ cho thu hoạch ngay đúng Tết Nguyên Đán, như vậy chuối sẽ được giá hơn. Tháng 2 điều kiện tự nhiên rất thuận lợi giúp cho cây chuối lùn phát triển.
2. Chọn giống
Chuối lùn có giống: chuối lùn K8, chuối tiêu lùn, chuối tây Thái lùn, chuối tây lùn Đài Loan.
– Chuối lùn K8: Là giống nhập ngoài, được trồng phổ biến ở khu vực các tỉnh Đồng Nai và Đắk Lắk. Cây chỉ cao khoảng 1,5 – 1,6m. Có thể thu hoạch sau 15 – 16 tháng trồng, năng suất trung bình 50 – 55 kg/buồng.
– Chuối tiêu lùn: hay còn gọi là chuối già lùn Nam Mỹ, có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Cây cao khoảng 1,2 – 1,8m, thân cây rậm rạp, lá có bề ngang rộng ngang. Khoảng 3,5 – 4 tháng từ sau khi cây ra hoa cây sẽ cho thu hoạch.
– Chuối tây Thái lùn: ưu điểm nổi bật là thời gian cho thu hoạch dài từ 10-12 năm, năng suất cao, chịu úng chịu hạn tốt. Thời gian từ khi ra hoa đến khi thu hoạch khoảng 2,5 – 3 tháng, cây cao khoảng 1,5m.
Tiêu chuẩn chọn giống: bà con nên chọn mua giống tại các cửa hàng uy tin để đảm bảo một mùa vụ thuận lợi nhất. Khi chọn mua giống nên lựa chọn cây có từ 6 – 9 lá mầm và cao khoảng 70 – 90cm. Lựa cây con mập, chắc, khỏe, không sâu bệnh. Nếu tỉa lấy giống từ cây mẹ thì nên chọn cây thứ 2, thứ 3 ở cây mẹ đã trổ buồng. Với những cây chưa trổ buồng khi đào lấy cây con sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và năng suất quả ở cây mẹ. Đồng thời khi tách cây cần đào toàn bộ củ và rễ, gọt bỏ rễ trên củ, cắt bớt ⅔ lá xòe sau đó đem cây giống vào chỗ râm mát khoảng 1 – 2 ngày để cây liền vết thương trước khi đem trồng.
3. Làm đất trồng chuối lùn
Đất trước khi trồng chuối cần được làm sạch cỏ, cày bừa sâu khoảng 30cm và phơi ải trước 1 tháng để loại bỏ sạch cỏ và mầm sâu bệnh hại. Bón lót cải tạo và tăng chất dinh dưỡng cho đất trồng, đặc biệt là đất đã canh tác trước đó. Chia luống, làm rãnh để đảm bảo thoát nước tốt cho cây. Với diện tích đất trồng rộng, bà con nên chia thành từng lô để chống cháy vào mùa khô.
Mật độ trồng: khoảng cách giữa hàng – cây là 2m x 2,5m hoặc 2,5m x 3m tùy vào tính chất đất và điều kiện ở từng vùng miền.
Đào lỗ trồng cây: bà con đào hố trồng chuối có độ sâu từ 40 – 60cm, rộng 1,3 – 1,5m (tùy từng loại đất). Đặt cây chuối vào giữa, chú ý để cây thẳng đứng, sau đó lấp đất kín gốc cây, vừa lấp vừa dùng chân giậm nhẹ để cây im gốc.
Bón lót: Sau khi trồng cây con xong, bà con tiến hành bón lót cho chuối. Mỗi gốc bón khoảng 1 xảo phân ủ mục và 200 – 300g phân tổng hợp.
Cách bón: đào 1 rãnh vòng quanh, cách gốc 20 – 30cm gốc cây để rắc phân vào, sau khi bón bà con dùng đất lấp kín phân.
Cần tưới đẫm nước cho cây ngay sau khi trồng để cây nhanh bén rễ.
4. Chăm sóc cây chuối lùn
Xử lý mầm cây:
Để tạo điều kiện cho thân cây chính hấp thụ chất dinh dưỡng và giảm sâu bệnh, bà con nên thường xuyên tỉa bỏ các mầm cây chỉ nên giữ lại 1 mầm cây. Dùng dao cắt sát gốc mầm cây cần loại bỏ sau đó dùng mũi dao nhọn đâm thẳng xuống để diệt mầm đó đi. Từ khoảng tháng 8, tháng 9 trở đi, bà con mới bắt đầu để mầm làm cây giống cho năm sau.
Cắt bỏ lá già, khô:
Thường xuyên cắt bỏ những lá già khô héo, lá sâu bệnh để vườn trồng thông thoáng, cây phát triển khỏe mạnh, tăng sức đề kháng chống chịu sâu bệnh.
Tưới nước:
Cây chuối cần rất nhiều nước, đặc biệt là gian đoạn ra hoa kết quả. Thời điểm 3 tháng đầu mới trồng, bà con cần tưới 1 ngày/lần cho cây. Thời điểm trưởng thành, thì tùy vào điều kiện thời tiết có thể tưới 2 lần/tuần.
Bón thúc:
Với chuối lùn, bón thúc được chia làm 3 lần, bón ở 3 giai đoạn khác nhau.
|
Lần bón |
Thời điểm bón |
Lượng phân bón cho 1 gốc chuối |
|
Lần 1 |
1,5 – 2 tháng rưỡi sau khi trồng |
500g NPK 12 – 8 – 12 |
|
Lần 2 |
Sau khi trồng 3 – 4 tháng |
100g đạm ure + 500g lân nung nóng chảy + 600g Kali sunfat |
|
Lần 3 |
Sau khi trổ buồng 1 tháng |
200g đạm ure + 500g lân nung nóng chảy + 600g Kali sunfat |
Đối với những gia đình trồng diện tích rộng, ta có thể hòa tan phân vào bể nước sau đó dùng máy bơm nước tưới đều lên các gốc chuối. Như vậy sẽ tiết kiệm nhân công hơn mà vẫn hiệu quả.
Bẻ bắp, tỉa quả:
Sau khi cây trổ hoa và ra được khoảng 13 nải trên 1 buồng, bà con tiến hành bẻ bắp và tỉa quả cho cây. Thực hiện cắt tỉa nải vào buổi chiều, tránh trời mưa để hạn chế mất nhựa, làm ảnh hưởng đến chất lượng của buồng chuối.
Chống buồng chuối:
Sau khi cây ra buồng được khoảng 1 tháng, bà con cần dựng cây chống buồng để giữ cho cây không bị đổ khi gặp gió. Sử dụng 2 cột tre hoặc gỗ chắc khỏe, dùng dây kẽm buộc chéo với nhau để làm cây chống buồng. Tiếp theo bà con đưa cây chống dựng vào chỗ tiếp xúc giữa thân và đầu buồng chuối. Sau đó ta buộc 1 thanh gỗ nằm ngang 2 cột chống để cột cố định hơn. Cuối cùng ta dùng dây buộc cuống buồng vào thanh gỗ. Như vậy, buồng chuối sẽ được giữ chắc và không bị gãy khi quá nặng.
Thu hoạch
Thời gian sinh trưởng của cây chuối lùn dài khoảng 10 tháng. Sau khi cây trổ buồng từ 4- 5 tháng, bà con kiểm tra thấy quả khi chuối đã già đạt 85 -90%, vỏ có màu xanh thẫm tự nhiên, quả chuối tròn đều, không bị sâu bệnh, méo mó, thịt có màu trắng ngà hoặc vàng ngà thì có thể bắt đầu thu hoạch.
Chúc bà con áp dụng thành công kỹ thuật trồng chuối lùn mà chúng tôi vừa giới thiệu!