Thức ăn thô xanh, cụ thể là cỏ chiếm từ 60 – 70% trong khẩu phần ăn của bò, giúp cung cấp từ 60 – 80% năng lượng để chúng nhanh lớn, khỏe mạnh, tăng sức đề kháng. Chính vì vậy việc trồng cỏ nuôi bò đảm bảo nguồn thức ăn xanh và dự trữ quanh năm cho đàn bò là rất cần thiết.
Với các mô hình chăn nuôi quảng canh số lượng ít thì bà con có thể tận dụng đồng cỏ tự nhiên để chăn thả, ngoài ra còn có rơm khô, thân ngô, lá mía.
Tuy nhiên với các mô hình chăn nuôi bò thâm canh, nuôi bò hướng thịt thương phẩm, hướng sữa thì bà con cần chủ động trồng cỏ nuôi bò để đảm bảo chủ động nguồn thức ăn xanh và dự trữ quanh năm cho đàn bò tránh những tác động của ngoại cảnh như: mưa gió, khô hạn, thức ăn khan hiếm, gió mùa, sương muối, rét đậm, rét hại…
Nhìn chung cỏ dễ trồng, có khả năng chống chịu cao, sinh trưởng được ở hầu hết các loại khí hậu, thổ nhưỡng. Quy trình chăm bón cũng đơn giản, chỉ cần phân ure, phần chuồng và nước tưới tiêu. Dễ trồng, dễ sống, nhanh lớn, cho năng suất thu hoạch vượt trội, nên trồng cỏ nuôi bò sẽ là phương án chăn nuôi hiệu quả, tiết kiệm, an toàn.
1. Các giống cỏ nuôi bò tốt nhất hiện nay
|
Loại cỏ |
Giá bán giống (tham khảo) |
|
VA06 Voi xanh Thái Lan Pakchong1 |
1.000 đồng/hom |
|
Cỏ voi xanh Đài Loan, không lông |
1.000 đồng/hom |
|
Cỏ voi lùn Đài Loan |
1.000 đồng/hom |
|
Giống Cỏ Sudan Lai – Loai Cỏ Họ Ngô |
250.000 đồng/kg |
|
Giống Cỏ Hắc Mạch – Nhiều Dinh Dưỡng |
550.000 đồng/kg |
|
Cỏ Ghine Mombasa – Cỏ Sả Lá Lớn |
590.000 đồng/kg |
|
Giống Cỏ Ruzi – Chịu Dẫm Đạp Tốt |
550.000 đồng/kg |
|
Giống Cỏ Mulato II – Hybrid Brachiaria |
700.000 đồng/kg |
|
Giống Cỏ Yến Mạch – Chịu Lạnh Tốt |
250.000 đồng/kg |
|
Giống Cỏ Ghine TD58 – Cỏ Sả Lá Nhỏ |
59.000 đồng/kg |
2. Kỹ thuật trồng cỏ nuôi bò
Chuẩn bị đất trồng
Cỏ voi sống được ở hầu hết các loại đất, chịu được độ pH 4,5.
Đất trồng được cày bừa kỹ, đất mịn tơi xốp được đánh thành luống để tiện cho việc chăm sóc.
Đất nên sạch cỏ, có hệ thống tưới tiêu tốt.
Chọn giống
Bà con có thể trồng cỏ voi bằng hạt hoặc bằng hom. Tuy nhiên hiện nay các giống cỏ voi cho năng suất cao, cỏ VA06 chỉ trồng bằng hom vì dễ vận chuyển, tỉ lệ sống cao. Ngoài ra nếu trồng bằng hạt thì phải thêm các công đoạn xử lý, ươm hạt, gieo hạt…
Loại cỏ voi nên trồng:
– VA06 Voi xanh Thái Lan Pakchong1
– Cỏ voi xanh Đài Loan, không lông
– Cỏ voi lùn Đài Loan
Thời vụ và mật độ
Thời vụ: Nên trồng cỏ voi vào vụ xuân, từ tháng 2.
Mật độ: Trong co voi nuoi bo bà con có thể trồng dày, khoảng cách cây và hàng là 50 x 66cm hoặc 33 x 66cm, mật độ 30.000-45.000cây/ha.
Cách trồng cỏ voi cho bò ăn
– Cách 1: kỹ thuật trồng cỏ voi nuôi bò thịt dưới ruộng nước. Làm rãnh sâu 14cm để trồng cây dưới rãnh. Bón phân chuồng dưới rãnh, phủ bên trên 7cm đất mịn, đặt hom vào rãnh với độ nghiêng 45o, sau đó phủ tiếp lớp đất mịn.
– Cách 2: Tạo hốc trên đồng ruộng để trồng hom. Nếu trồng trên đồi thì nên trồng so le.
Trước khi cây ra ngôi, bà con nên bón lót 30 tấn phân chuồng, 3 tấn super lân.
Chăm sóc cỏ voi
Chăm sóc sau khi trồng là một khâu quan trọng trong ky thuat trong co nuoi bo.
Sau khi trồng phải tưới nước thường xuyên, đảm bảo độ ẩm trong đất đạt từ 90 – 98% cho 30 – 45 nghìn cây/ha.
Chú ý làm cỏ dại, đặc biệt là giai đoạn đầu mới trồng:
– Lần 1 làm cỏ là sau 1 tháng trồng, sau khi làm cỏ thì bón 10g phân ure/gốc.
– Lần thứ 2 là sau 2,5 tháng, sau khi làm cỏ thì bón 50g phân ure/gốc kết hợp với vun gốc để cây không bị đổ.
Khi cây đã đứng cáp khỏe mạnh:
– Vào mùa khô tưới 1 lần/tuần những không để bị úng nước.
– Vào mùa mău nên có hệ thống tiêu nước kịp thời.
Cỏ voi đạt chiều cao 60cm bón phân hữu cơ hoặc phân hỗn hợp.
Tuy cây cỏ voi nuôi bò có khả năng chống chịu bệnh tốt nhưng đôi khi chúng cũng bị bệnh tật tấn công: bệnh thán thư, phấn trắng, rệp, sâu đục thân. Vì vậy bà con nên giữ đồng ruộng thông thoáng, làm sạch cỏ, có thể sử dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh.
Thu hoạch cỏ voi nuôi bò
Cỏ voi sinh trưởng và phát triển rất nhanh. Nếu được chăm sóc tốt thì chỉ sau từ 50 – 60 ngày, bà con đã có thể thu hoạch lần đầu tiên. Các lứa sau chỉ từ 40 ngày trở lên.
Khi cắt thì cắt sát mặt đất từ 2 – 3cm. Ở diện tích rộng vài ha bà con có thể thuê nhân công hoặc sử dụng máy cắt cỏ voi. Vì nếu không được thu hoạch đúng thời điểm thì cỏ bị già, phần thân hóa gỗ cứng khiến gia súc không thể ăn được, lãng phí.
Năm đầu tiên năng suất có thể đạt tới trên 600tấn/ha và tăng gần gấp đôi ở các năm tiếp theo.
Sau mỗi lần thu hoạch phải làm sạch cỏ dại, bón phân đạm khoảng 50kg/ha hoặc sử dụng phân chuồng để tưới, bón gốc.
Cách sử dụng
Cỏ voi sử dụng được cho tất cả các thời sinh sinh trưởng của bò.
Cỏ sau khi thu hoạch bà con có thể cho đàn bò ăn tươi hoặc đem ủ chua để làm nguồn thức ăn dự trữ.
Dù tiến hành theo phương pháp nào thi bà con cũng phải băm nhỏ cỏ voi thành từng đoạn ngắn từ 2 – 7cm. Bởi vì nếu để cả cây thì bò chỉ ăn phần lá non, bỏ lại phần thân già, cứng vừa lãng phí lại chưa đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho đàn bò.
– Cho đàn bò ăn trực tiếp
Khi băm thành đoạn ngắn, bò dễ ăn, vừa miệng ăn và ăn hết (căn bản chúng không thể chọn lọc được riêng phần lá vì tất cả đã được băm nhỏ và trộn lẫn với nhau).
Với quy mô chăn nuôi bò và trồng cỏ voi theo hướng thâm canh, bà con nên dùng máy băm cỏ cho bò để tiết kiệm thời gian, giảm nhân công lao động, giảm công sức, đáp ứng đủ lượng cỏ trung bình cho mỗi con trưởng thành là từ 30 – 35kg/ngày.
– Ủ chua làm thức ăn dự trữ cho bò
Ngoài cho ăn tươi sống, bà con nên tiến hành ủ chua thức ăn để làm nguồn dự trữ cung cấp cho đàn vật nuôi thức ăn quanh năm, đặc biệt là vào mùa khô hạn, mưa dài, mùa lạnh, thời tiết thất thường…
Ủ chua thức ăn là quá trình lên men trong điều kiện yếm khí để chuyển đường dễ tan trong cỏ thành các axit béo dễ bay hơi, khi lượng axit được tích lũy đến độ nhất định thì pH sẽ ức chế hoạt động của vi khuẩn, nhờ vậy nguồn cỏ voi sẽ bảo quản được lâu hơn, không bị hỏng. Nếu thực hiện đúng, sử dụng túi ủ chua riêng biệt thì lượng cỏ này có thể bảo quản và cho bò ăn kéo dài trong vòng từ 3 – 4 tháng.
Gợi ý công thức ủ chua 100kg cỏ voi làm thức ăn chăn nuôi bò
|
Nguyên liệu |
Khối lượng |
|
Cỏ voi |
120kg |
|
Rỉ mật |
3 lít |
|
Cám gạo/ cám ngô |
1 – 2kg |
|
Muối ăn |
0,5 – 1kg |
|
Túi ủ chua |
3 – 4 chiếc |
Kỹ thuật trồng cỏ nuôi bò trên đây sẽ giúp bà con chủ động thức ăn quanh năm, không bị phụ thuộc vào thời tiết. Hơn nữa, phân thu lại từ đàn bò sẽ trở thành nguồn phân hữu cơ giàu dinh dưỡng để bón cho cây cỏ voi và các cây trồng khác giúp tiết kiệm tối đa chi phí, tạo thành một chuỗi giá trị cung – cầu ngay trong quy mô trang trại chăn nuôi của mình.
Chúc bà con thành công!
